Το χωριό από την ανατολική πλευρά. Όπως ερχόμαστε από το Ελευθεροχώρι.
Χτισμένο κυριολεκτικά πάνω από τον ποταμό Αγιάκ.
ΗΛΙΟΛΟΥΣΤΟ (Τ.Κ. 611 00)
Οικισμός του Δήμου Χέρσου, πρώην κοινότητα Καστανεών, βρίσκεται στο βόρειο (Β) τμήμα του νομού και απέχει 17 χλμ. βορειοδυτικά (ΒΔ) της πόλης του Κιλκίς και 6 χλμ. από την έδρα του δήμου. Είναι χτισμένο κυριολεκτικά πάνω και αριστερά από τον ποταμό Αγιάκ και σε υψόμετρο 80 μ. από την επιφάνεια της θάλασσας. Η παλαιά του ονομασία ήταν Μελάφτσα, που στα βουλγάρικα σημαίνει «μικρό πρόβατο». Πρόκειται για τούρκικο τσιφλίκι που στη δούλεψη του χρησιμοποιούσε Βούλγαρους εργάτες. Την σημερινή ονομασία την δώσανε οι πρώτοι ποντιακής καταγωγής κάτοικοι του επειδή το χωριό στην κυριολεξία το λούζει ο ήλιος.
Ο οικισμός κατοικείται από Πόντιους και Βλάχους.
Οι Πόντιοι είναι πρόσφυγες από το Φαχρέλ, περιοχή Αρνταχάν του Καυκάσου. Στο Φαχρέλ έφθασαν σαν φυγάδες το 1878 από την περιοχή Ερζινγκιάν - Σεβάστιας του Πόντου. Η περιοχή του Καρς - Αρνταχάν ήταν το χρονικό διάστημα αυτό ρωσοκρατούμενο έδαφος.
Στο Ηλιόλουστο εγκαταστάθηκαν το 1922, αφού προηγούμενα πέρασαν από την Καλαμαριά Θεσσαλονίκης και το Μακροχώρι Ημαθίας, αλλά λόγω της ελονοσίας που μάστιζε τις περιοχές αυτές, την εποχή εκείνη, τις εγκατέλειψαν επιλέγοντας τον σημερινό οικισμό, που είχε και πολλές ομοιότητες με το χωριό τους στον Καύκασο.
Οικισμός του Δήμου Χέρσου, πρώην κοινότητα Καστανεών, βρίσκεται στο βόρειο (Β) τμήμα του νομού και απέχει 17 χλμ. βορειοδυτικά (ΒΔ) της πόλης του Κιλκίς και 6 χλμ. από την έδρα του δήμου. Είναι χτισμένο κυριολεκτικά πάνω και αριστερά από τον ποταμό Αγιάκ και σε υψόμετρο 80 μ. από την επιφάνεια της θάλασσας. Η παλαιά του ονομασία ήταν Μελάφτσα, που στα βουλγάρικα σημαίνει «μικρό πρόβατο». Πρόκειται για τούρκικο τσιφλίκι που στη δούλεψη του χρησιμοποιούσε Βούλγαρους εργάτες. Την σημερινή ονομασία την δώσανε οι πρώτοι ποντιακής καταγωγής κάτοικοι του επειδή το χωριό στην κυριολεξία το λούζει ο ήλιος.
Ο οικισμός κατοικείται από Πόντιους και Βλάχους.
Οι Πόντιοι είναι πρόσφυγες από το Φαχρέλ, περιοχή Αρνταχάν του Καυκάσου. Στο Φαχρέλ έφθασαν σαν φυγάδες το 1878 από την περιοχή Ερζινγκιάν - Σεβάστιας του Πόντου. Η περιοχή του Καρς - Αρνταχάν ήταν το χρονικό διάστημα αυτό ρωσοκρατούμενο έδαφος.
Στο Ηλιόλουστο εγκαταστάθηκαν το 1922, αφού προηγούμενα πέρασαν από την Καλαμαριά Θεσσαλονίκης και το Μακροχώρι Ημαθίας, αλλά λόγω της ελονοσίας που μάστιζε τις περιοχές αυτές, την εποχή εκείνη, τις εγκατέλειψαν επιλέγοντας τον σημερινό οικισμό, που είχε και πολλές ομοιότητες με το χωριό τους στον Καύκασο.
Η πρώτη οικογένεια των Βλάχων εγκαταστάθηκε στο χωριό το 1934, αφού προηγούμενα πέρασε για μικρό χρονικό διάστημα από τα "Κουτσοκωσταίικα" και το γειτονικό κτήμα του Κολοβού, την" Σωτηρούδα". Αργότερα, σταδιακά, προστέθηκαν και άλλες οικογένειες Βλάχων και δημιούργησαν στο ΒΔ τμήμα του χωριού έναν ολόκληρο συνοικισμό.
Η καταγωγή των Βλάχων είναι από τα χωριά της Ηπείρου και συγκεκριμένα από την Ζίτσα και το Κεφαλόβρυσο.
Οι πόντιοι και οι βλάχοι του χωριού εξακολουθούν να πραγματοποιούν τους γάμους με παραδοσιακό τρόπο τηρώντας τα ήθη και έθιμα.
Στον οικισμό γιορτάζεται με ιδιαίτερη λαμπρότητα η γιορτή του Αγίου Γεωργίου. Παλαιότερα γιορταζόταν και το έθιμο των «Μωμογέρων» την πρωτοχρονιά στους δρόμους του χωριού με την συμμετοχή όλων των κατοίκων. Τους μωμόγερους τους υποδύονταν οκτώ άνδρες του χωριού. Ήταν ο άρκον δηλ. αρκούδα που συμβόλιζε τη δύναμη, η γραία (γριά) και ο γέρων (γέρος) που συμβόλιζαν την γνώση και το παρελθόν, η νύφε (νύφη) που ήταν το σύμβολο του μέλλοντος και της νιότης. Ακόμα ο γιατρός το σύμβολο της υγείας, ο στρατιωτικός που ήταν το σύμβολο της εξουσίας και του νόμου, το άλογο που συμβόλιζε την ανάπτυξη και ο Άι Βασίλης που συμβόλιζε τον ερχομό της νέας χρονιάς.
Η μόρφωση αποτελούσε για τους κατοίκους του χωριού σημαντικό στοιχείο προόδου και για το λόγο αυτό φρόντιζαν όλοι να σπουδάσουν τα παιδιά τους. Αξίζει να σημειώσουμε ότι πολλοί από τους πρόσφυγες ήταν δάσκαλοι, γεωπόνοι, ταχυδρόμοι, κλπ.
Δύο χιλιόμετρα από το χωριό, στην τοποθεσία "Μάγαρα", οι κάτοικοι δημιούργησαν μια ωραία τεχνητή λίμνη, το φράγμα της "Μάγαρας όπως το ονομάζουν.
Στο Ηλιόλουστο εγκαταστάθηκαν το 1922 μεταξύ άλλων οι δάσκαλοι Κώστας Κωνσταντινίδης και οι αδερφοί Κωνσταντινίδης Αναστάσιος και Γεώργιος. Από εδώ κατάγονται ο συγγραφέας και σκιτσογράφος Λαζαρίδης Σπύρος που είναι εκπαιδευτικός και ζει στη Θεσσαλονίκη και ο ζωγράφος Κωνσταντνίδης Μιχάλης που είναι κάτοικος Βερολίνου.
Κάτοικοι απογραφής: 1940 : 406, 1951 : 405, 1961 : 464, 1971 : 391, 1981 : 394, 1991 : 353 και 2001: 460.
Η καταγωγή των Βλάχων είναι από τα χωριά της Ηπείρου και συγκεκριμένα από την Ζίτσα και το Κεφαλόβρυσο.
Οι πόντιοι και οι βλάχοι του χωριού εξακολουθούν να πραγματοποιούν τους γάμους με παραδοσιακό τρόπο τηρώντας τα ήθη και έθιμα.
Στον οικισμό γιορτάζεται με ιδιαίτερη λαμπρότητα η γιορτή του Αγίου Γεωργίου. Παλαιότερα γιορταζόταν και το έθιμο των «Μωμογέρων» την πρωτοχρονιά στους δρόμους του χωριού με την συμμετοχή όλων των κατοίκων. Τους μωμόγερους τους υποδύονταν οκτώ άνδρες του χωριού. Ήταν ο άρκον δηλ. αρκούδα που συμβόλιζε τη δύναμη, η γραία (γριά) και ο γέρων (γέρος) που συμβόλιζαν την γνώση και το παρελθόν, η νύφε (νύφη) που ήταν το σύμβολο του μέλλοντος και της νιότης. Ακόμα ο γιατρός το σύμβολο της υγείας, ο στρατιωτικός που ήταν το σύμβολο της εξουσίας και του νόμου, το άλογο που συμβόλιζε την ανάπτυξη και ο Άι Βασίλης που συμβόλιζε τον ερχομό της νέας χρονιάς.
Η μόρφωση αποτελούσε για τους κατοίκους του χωριού σημαντικό στοιχείο προόδου και για το λόγο αυτό φρόντιζαν όλοι να σπουδάσουν τα παιδιά τους. Αξίζει να σημειώσουμε ότι πολλοί από τους πρόσφυγες ήταν δάσκαλοι, γεωπόνοι, ταχυδρόμοι, κλπ.
Δύο χιλιόμετρα από το χωριό, στην τοποθεσία "Μάγαρα", οι κάτοικοι δημιούργησαν μια ωραία τεχνητή λίμνη, το φράγμα της "Μάγαρας όπως το ονομάζουν.
Στο Ηλιόλουστο εγκαταστάθηκαν το 1922 μεταξύ άλλων οι δάσκαλοι Κώστας Κωνσταντινίδης και οι αδερφοί Κωνσταντινίδης Αναστάσιος και Γεώργιος. Από εδώ κατάγονται ο συγγραφέας και σκιτσογράφος Λαζαρίδης Σπύρος που είναι εκπαιδευτικός και ζει στη Θεσσαλονίκη και ο ζωγράφος Κωνσταντνίδης Μιχάλης που είναι κάτοικος Βερολίνου.
Κάτοικοι απογραφής: 1940 : 406, 1951 : 405, 1961 : 464, 1971 : 391, 1981 : 394, 1991 : 353 και 2001: 460.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου