ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΜΝΗΜΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑ ΤΩΝ ΚΡΟΥΣΙΩΝ

 (Αμπελόφυτο, Κυδωνιά και Κλειστό)

 

Στο φετινό 11^ο  Κιλκισιώτικο  Αντάμωμα θα προσπαθήσουμε να φωτίσουμε μια πτυχή της ιστορίας του νομού μας, που δυστυχώς ευρύτερα είναι άγνωστο. 

 Θα επιχειρήσουμε να αναδείξουμε μία από τις πιο ηρωικές και πιο  σημαντικές ιστορικές στιγμές του τόπου μας. Το ολοκαύτωμα των Κρουσσών.

Το ολοκαύτωμα των τριών χωριών, Αμπελόφυτο (Μουρσαλή), Κυδωνιά (Κοτσαλάρ) και Κλειστό (Μουσγαλή), είναι από τα πρώτα σε μια αλυσίδα μαρτυρικών τόπων από τους ναζί το φθινόπωρο του 1941.

Στην μεγάλη πλειοψηφία ακόμα και των κατοίκων του νομού μας αγνοείται ότι στις
25 Οκτωβρίου του 1941 οι χιτλερικοί  εισβάλουν ταυτόχρονα και στα τρία χωριά, μαζεύουν τον ανδρικό πληθυσμό από 15 χρονών και πάνω, τους εκτελούν και ισοπεδώνουν και τρία χωριά.

Στο Αμπελόφυτο και Κυδωνιά εκτελούν τους άνδρες στις πλατείες των χωριών. Στο Κλειστό τους βάζουν μέσα στην εκκλησία και αρχίζουν να την γκρεμίζουν με δυναμίτες. Όσοι πετάγονται έξω για να γλιτώσουν θερίζονται στην κυριολεξία από τους γερμανούς. Εκτελεσθέντες 96 πατριώτες. Καίνε και τα τρία χωριά, δεν αφήνουν τίποτα όρθιο.

Το τριπλό ομαδικό έγκλημα των χιτλεροφασιστών δημίων ήταν αντίποινα για την ανατίναξη δυο στρατιωτικών τους αυτοκινήτων στο δρόμο Λαχανά – Σερρών, από την πρώτη ένοπλη αντάρτικη ομάδα της περιοχής.

Βαρύ το τίμημα των πατριωτών των τριών μαρτυρικών χωριών στο βωμό της πανάκριβης λευτεριάς. Οι πόντιοι πρόσφυγες αφού γλύτωσαν από το κεμαλικό καθεστώς κατά τον ξεριζωμό του 1922, μοίρα σκληρή τους επεφύλαξε να πέσουν από τη ναζιστική θηριωδία.

Φέτος στις 25 Οκτωβρίου συμπληρώνονται 71 χρόνια από την αποφράδα εκείνη μέρα, κι όμως η συλλογική εθνική μνήμη κάθε άλλο παρά έχει τοποθετήσει στη θέση που αξίζει στο μαρτυρολόγιο, τιμώντας την μνήμη των θυμάτων τις ναζιστικής θηριωδίας.

Στη Δίκη της Νυρεμβέργης, δίκη των εγκληματιών πολέμου, που δικάστηκε και καταδικάστηκε ο φασισμός για τα στυγερά εγκλήματα του σε βάρος της ανθρωπότητας, σαν αποδείξεις για τα ανομολόγητα και αχαρακτήριστα εγκλήματα του στη χώρα μας, δέσποσαν τα ολοκαυτώματα των Καλαβρύτων, του Διστόμου, του Κομμένου και οι εκτελέσεις στην Αθήνα. Τα ολοκαυτώματα της Πατρίδας μας είναι πάρα πολλά. Από τα πρώτα και αυτό των ορεινών χωριών των Κρουσίων. Το επίσημο κράτος όμως  τα αγνοεί μέχρι σήμερα, ποτέ δεν τίμησε την θυσία τους.

Δυστυχώς και τα τρία χωριά δεν συμπεριλαμβάνονται στα μέλη του δικτύου μαρτυρικών κοινοτήτων.

Σχετικά με το ολοκαύτωμα των χωριών Αμπελόφυτο, Κυδωνιά και Κλειστό  οι εφημερίδες, το «ΕΘΝΟΣ» στις  28/10/2011, ο  «Ριζοσπάστης» στις  01/12/1974  και  η «Μακεδονία» στις 27/2/2011 αφιέρωσαν ειδικά άρθρα, από τα οποία   παραθέτουμε παρακάτω  εκτενή αποσπάσματα: 

Από το «ΕΘΝΟΣ»

«Τα πρώτα ολοκαυτώματα σε Ελλάδα και Ευρώπη»

Οι ναζί αφανίζουν διά πυρός και σιδήρου ανθρώπους και χωριά από τον χάρτη για να καταπνίξουν την Εθνική Αντίσταση που αρχίζει να αναπτύσσεται ραγδαία.

Τέτοιες μέρες πριν επτά δεκαετίες η Ελλάδα αρχίζει να βιώνει τα φοβερά και τρομερά ολοκαυτώματα.  Τα πρώτα διαδραματίζονται στην ηπειρωτική χώρα.

 

Το φθινόπωρο του 1941 έχουν αρχίσει ήδη να εμφανίζονται ανταρτοομάδες στα βουνά της Β. Ελλάδας. Οι κομμουνιστικές οργανώσεις της περιοχής είχαν από τους προηγούμενους μήνες προσανατολιστεί στην ένοπλη εθνικοαπελευθερωτική και αντιφασιστική δράση. Τη δημιουργία τους διευκόλυνε η ύπαρξη όπλων από τις διαλυμένες στρατιωτικές μονάδες μετά την κατάρρευση του μετώπου.

Πρωτοφανής βαρβαρότητα
Οι Γερμανοί κατακτητές αντιδρούν με πρωτοφανή βαρβαρότητα. Στόχος να καταπνίξουν κάθε αντιστασιακή εκδήλωση διά πυρός και σιδήρου.

Έτσι, το πρωί της 17ης Οκτωβρίου περικυκλώνουν τα Κερδύλλια. Συγκεντρώνουν τους κατοίκους 16-60 χρόνων και τους θερίζουν με τα πολυβόλα. Αποτελειώνουν τους τραυματισμένους έναν προς έναν. Πυρπολούν όλα τα σπίτια και ολοκληρώνουν τη βαρβαρότητα υποχρεώνοντας γέρους και γυναικόπαιδα να θάψουν τους δολοφονημένους σε ομαδικούς τάφους.

Η επιχείρηση με μαζικές δολοφονίες αμάχων θα συνεχιστεί μεθοδικά τις επόμενες μέρες σε όλη την επαρχία και την ευρύτερη περιοχή. Καίνε σπίτια «υπόπτων», εκτελούν και κρεμούν για παραδειγματισμό.
 

Επόμενος σταθμός στη διαδρομή αφανισμού, κατά το τρίτο δεκαήμερο του Οκτωβρίου είναι τα χωριά Κλειστό, Κυδωνιά και Αμπελόφυτο του Νομού Κιλκίς. Δολοφονούν 96 πολίτες κι αφήνουν πίσω τους στάχτες.  Εκεί υπήρχε επίσης μια από τις πρώτες ανταρτοομάδες με την ονομασία «Αθανάσιος Διάκος».

Μετά τα Κερδύλλια σειρά έχει το Μεσόβουνο Κοζάνης. Στην περιοχή δρουν δύο ένοπλες ομάδες, έχοντας τη συμπαράσταση του συνόλου των κατοίκων.

Ο δωσίλογος νομάρχης καλεί τους Γερμανούς να «καθαρίσουν την περιοχή» και να επαναφέρουν τους «εμπνευσμένους υπό κομμουνιστικών αρχών στασιαστές» στην τάξη.   Συγκεντρώνουν συνολικά 165 και τους οδήγησαν στα λιβάδια, εκεί όπου τελειώνουν οι πλαγιές των υψωμάτων και αρχίζει το μικρό λεκανοπέδιο και τους θέρισαν με τα πολυβόλα τους.

 Εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας για παραδειγματισμό!

«Προσκόμματα» χαρακτήρισε ο αντικαγκελάριος της Γερμανίας τις ελληνικές διεκδικήσεις για την ηθική και υλική αποκατάσταση των θυμάτων από τα εγκλήματα που διέπραξαν οι ναζιστικές δυνάμεις κατοχής στις μαρτυρικές περιοχές της πατρίδας μας. Αλλά και την ολοσχερή καταστροφή της οικονομίας μας την περίοδο 1941-1944. Δυστυχώς γι αυτόν και όσους αρνούνται, είτε με... νομικίστικα επιχειρήματα είτε με την ισχύ, να διαγράψουν το διεθνές δίκαιο, υπάρχει η άσβεστη συλλογική μνήμη. Όπως και τα ντοκουμέντα για τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, τα οποία ουδέποτε παραγράφονται. Τυπικά και ουσιαστικά.  ……………………………………………………………………»

Από τον «ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ»

Μια επέτειος της Αντίστασης

25 Οκτώβρη 1941. Δεν έχει συμπληρωθεί ακόμη ένας μήνας από την ίδρυση του μεγάλου ΕΑΜ. Οι Δημήτρηδες ανύποπτοι ετοιμάζουν τη γιορτή τους. Και ξαφνικά ακούστηκαν οι κλαγγές των φασιστικών όπλων. Οι γερμανοφασίστες κατακτητές κύκλωσαν τις Κυδωνιές, το Αμπελόφυτο και το Κλειστό της ορεινής περιοχής Κιλκίς. Μαζί τους φέρνουν και τους κατοίκους των γύρω χωριών, Θεοδόσια και Ελληνικού, σαν προστατευτική ασπίδα, όπως και τμήμα χωροφυλάκων εκατονταρχίας.

Συγκέντρωσαν όλους τους άνδρες άνω των 15 χρονών, των χωριών Αμπελόφυτο και Κυδωνιές, ενώ στο Κλειστό, σπρώχνοντας τους με τα κοντάκια των όπλων τους μάντρωσαν στην εκκλησία του χωριού. Βάλαν φωτιά στα σπίτια των τριών χωριών.

Σε λίγα λεπτά και ενώ οι μάνες θρηνούσαν, τα χιτλερικά κτήνη τελείωσαν το εγκληματικό τους έργο.

 (Παραθέτει ονομαστικό κατάλογο κατά χωριό των δολοφονηθέντων).

Τρείς πατριώτες διέφυγαν, τότε.

 Ο Κώστας Πετρίδης, τρίτος γιός του Αβραάμ. Λίγο αργότερα τον έσφαξαν οι ταγματασφαλίτες στο χωριό Ελληνικό.

Ο Ηλίας Τσαχιρίδης έπεσε μαχόμενος στις τάξεις του ΕΛΑΣ.

Ο Γιάννης Κοτσαλίδης, που ο πατέρας του εκτελέστηκε στις κυδωνιές, σκοτώθηκε στον εμφύλιο …………………………………………………………………

Τριάντα τρία χρόνια πέρασαν από τότε και οι ήρωες νεκροί, που έπεσαν για την λευτεριά της πατρίδας δεν τιμήθηκαν από το επίσημο κράτος. ……………………

 

Από την «ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ»

Η εκτέλεση των κατοίκων του Κλειστού

 

Willy H.

“Στους επιζώντες έριξαν χαριστική βολή”

“Ύστερα από μερικές μέρες, ξανά λίγο πριν από τα μεσάνυχτα, σήμανε νέος συναγερμός. Τα χαράματα ο λόχος μας περικύκλωσε ένα ορεινό χωριό και δόθηκε εντολή να πιαστούν όλοι οι άνδρες ανάμεσα 16 και 65 χρονών. Αυτοί οι άνδρες ήταν 35 κλείστηκαν στο ξωκλήσι που ήταν στην άκρη του χωριού. Τα γυναικόπαιδα διατάχθηκαν να φορτώσουν τα κάρα με τα υπάρχοντά τους και να εγκαταλείψουν το χωριό μέχρι τις 10 το πρωί. Τότε αποδείχθηκε πως ένα αγόρι κάτω από τα 16 ήταν ανάμεσα στους κρατούμενους και αφέθηκε ελεύθερο για να ακολουθήσει τους άλλους που είχαν ήδη αποχωρήσει. Εμείς ακόμα δεν ξέραμε τι θα γίνονταν οι συλληφθέντες, αλλά τότε μας ήρθε η διαταγή να τους εκτελέσουμε. Κάποιος έκανε νόημα στους πρώτους τρεις άντρες να βγουν από το ξωκλήσι και ο διοικητής μας, υπολοχαγός Dilg, τους υπέδειξε να προχωρήσουν προς μιαν ορισμένη κατεύθυνση. Τους σκότωσε ο ίδιος από απόσταση πέντε περίπου μέτρων. Και άλλοι τρεις θανατώθηκαν με τον ίδιο τρόπο. Ύστερα απ’ αυτό κανείς δεν ήθελε να βγει πια. Τότε διατάχθηκε να κλειστεί η πόρτα και από τα παράθυρα ρίχθηκαν χειροβομβίδες μέσα στο ξωκλήσι. Κατόπιν μπήκαν μέσα ο επιλοχίας Voigt, οι υπαξιωματικοί Panneke, Gradehand και άλλοι για να ρίξουν στους επιζώντες τη χαριστική βολή. Στο τέλος σκαπανείς ανατίναξαν το ξωκλήσι και πυρπολήθηκε το χωριό. Όσο μπορούσαμε να δούμε στο ορεινό τοπίο, καίγανε τα χωριά. Δεν ξέρω πόσοι λόχοι είχαν δράσει συνολικά. Όταν αποχωρήσαμε, είδα και τον διοικητή του τάγματος, ταγματάρχη Geissler”

Μαρτυρία του τότε γερμανού δεκανέα  Willy H. Από το άρθρο του Χάγκεν Φλάισερ
“Αντίποινα των γερμανικών δυνάμεων Κατοχής στην Ελλάδα 1941-1944”, “Μνήμων”,  τχ. 7, 1978-79.

Με πατριωτικούς χαιρετισμούς

Β. Κωνσταντινίδης

Πρόεδρος του Δ.Σ.